Precies een jaar leden viel de perspectiefbrief van toenmalig landbouwminister Henk Staghouwer op de mat. Op 10 juni 2022 om precies te zijn. Nu kunnen we weinig anders concluderen dan dat er voor de boeren nog weinig is veranderd.
Staghouwer werd weggehoond door de Tweede Kamer en de sector om de uiteenzetting van zijn https://www.nieuweoogst.nl/nieuws/2022/06/10/lto-stikstofbeleid-steeds-meer-onrealistische-kaalslag">perspectief voor de land- en tuinbouw. Het was daarna aan Piet Adema, sector en ngo's om te komen tot een breedgedragen en volwaardig toekomstperspectief. Dat liep vast in een veel te vergaand en daardoor te ingewikkeld onderhandelingstraject.
Het akkoord moest de stip op de horizon zijn en duidelijk maken uit welke ontwikkelrichtingen boeren en tuinders konden kiezen om een toekomstbestendig bedrijf overeind te houden. En welke rol ketenpartijen, overheden en ngo's hebben. Gaandeweg had het bijbehorende beleid kunnen worden opgebouwd, in samenspraak met de hoofdtafel.
Nu al alle beleidsterreinen in een kort tijdsbestek uitonderhandelen tot achter de komma, kan simpelweg niet als je de wetten van een transitie in acht neemt. Het gaat immers om een beweging die in gang moet worden gezet en moet worden aangejaagd, om hoe de boeren daarbij worden gefaciliteerd en om welke rol eenieder daarin heeft. Dat vraagt om de juiste mindset en dat kost tijd. Een transitie is een proces, een beweging die het liefst van onderaf in gang wordt gezet.
Is er in het jaar sinds het verschijnen van Staghouwers perspectiefbrief dan echt niets gebeurd? Ja, toch wel. Ik kom wekelijks boeren en tuinders tegen die in beweging zijn, stapje voor stapje. Die met slim ondernemerschap op weg zijn naar een duurzamere productie en scherpe keuzes maken. Ik zie ook ketenpartijen die zich roeren en welwillende ambtenaren. Kortom, een sector in beweging. Nu de politiek nog.