REGIO - Reizen met het openbaar vervoer is al uitermate duurzaam. Toch willen we dat nog verder verbeteren, op weg naar CO2 neutraal of Zero Emissie openbaar vervoer. ProRail, Arriva en de provincies Overijssel, Gelderland en Fryslân werken samen aan die ambitie door te testen met een innovatieve batterijtrein. Zo’n test is nog niet eerder gedaan in Nederland. Op drie niet-geëlektrificeerde spoortrajecten (Almelo-Hardenberg en Leeuwarden-Harlingen, Leeuwarden-Stavoren) testen we dit najaar met een WINK-trein van Arriva die (deels) elektrisch gaat rijden. Door technische aanpassingen te doen aan de trein kan deze in plaats van op diesel ook op een batterij rijden. Mogelijk komt er ook nog een test op het traject Zevenaar-Doetinchem.

Testplan

De voorlopige planning is om de testen dit najaar uit te voeren. Op dit moment zijn er in Nederland nog geen batterijtreinen toegelaten en beschikbaar. Daarom laat Arriva een van haar WINK-treinen uit de regio Noord door Stadler aanpassen. Deze treinen hebben al een pantograaf en batterijen om energie op te slaan die vrijkomt tijdens het remmen. De batterij waarin nu de remenergie wordt opgeslagen, gaat dan als tractiebatterij fungeren. Dit houdt in dat die batterij voor een ander doel wordt benut, namelijk het laten rijden van een trein.

Testritten

Voor de testritten wordt een gemodificeerde WINK-trein van Arriva gebruikt. Deze trein rijdt op HVO (Hydrotreated Vegetable Oil) en kan zowel met als zonder bovenleiding rijden. Tijdens de testritten worden metingen gedaan die hoofdzakelijk zijn gericht op het meten van de snelheid waarmee de batterij ontlaadt en weer oplaadt tijdens het rijden met verschillende snelheden. Ook vinden er testen plaats om te kijken hoe de omschakeling van bovenleiding naar batterij (of dieselmotor) werkt en andersom. Verder onderzoeken we hoe de trein accelereert bij vertrek onder de bovenleiding en hoeveel stroom wordt verbruikt.  

Resultaten

De uitkomsten worden gebruikt bij de ontwikkeling van tractiebatterijen voor een batterijtrein. Daarnaast wordt de ProRail-marktconsultatie naar emissievrij treinvervoer verrijkt met de uitkomsten van de praktijktesten en wordt een eerste stap gezet naar toevoeging van batterijtreinen aan de ProRail-catalogus van Zero Emissie treinvervoer. Verder wordt met de resultaten informatie verzameld die van nut kan zijn voor de scenariovorming om tot Zero Emissie spoor te komen in oost-Nederland.

WINK-trein

WINK-treinen rijden op de spoortrajecten in Fryslân en tussen Leeuwarden en Groningen. Ze rijden op HVO (Hydrotreated Vegetable Oil) en zorgen zo voor 90% CO2 reductie. Ze zijn uitgerust met een pantograaf en een batterij voor de opslag van remenergie en daarmee voorbereid om elektrisch te kunnen rijden op (deels) geëlektrificeerd spoor.