LANDELIJK - Een gezonde toekomst met minder roken, alcohol en obesitas. Vijf jaar geleden sloot het kabinet het Nationaal Preventieakkoord om een gezonder leven te stimuleren, maar daar komt bar weinig van terecht. Alle ambities worden niet gehaald, blijkt uit een groot eerste onderzoek van het RIVM in opdracht van het kabinet. Volgens demissionair staatssecretaris Maarten van Ooijen (Volksgezondheid), moet er echt wat gebeuren. "Op sommige onderwerpen worden nul resultaten gehaald."

Doelen worden niet gehaald

Vijf jaar geleden sloten tientallen maatschappelijke organisaties met het kabinet het Nationaal Preventieakkoord. Het akkoord moet ervoor zorgen dat over ruim twintig jaar (in 2040) roken, overgewicht en problematisch alcoholgebruik drastisch zijn teruggedrongen. Tientallen miljoenen worden er jaarlijks ingestopt. Het RIVM deed in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid een eerste, uitgebreid onderzoek naar het effect én de ambities die in 2040 moeten worden gehaald. De conclusie: of het nu gaat om roken, overgewicht of alcoholgebruik: de gezondheidsdoelen worden stuk voor stuk niet gehaald. 

Roken

Alleen als het gaat om het terugdringen van roken is er de afgelopen jaren een daling te zien die zich ook in de toekomst doorzet. Maar het doel voor 2040 - nog maar maximaal 5 procent van de volwassen rookt - wordt niet gehaald. Volgens de berekeningen van het rijksinstituut rookt ongeveer 10 procent van de volwassenen straks nog: twee keer zoveel dus. Ook een rookvrije generatie onder jongeren tot 16 jaar is niet haalbaar. In Hardenberg rookt nog 14,6 % van de volwassen mensen, Ommen doet het een stuk beter met 7,2 %, en Dalfsen 10,6%. Almelo staat met 17,5 % ruim bovenaan in Overijssel.

Alcohol en overgewicht

Als het om het terugdringen van alcohol gaat, is de situatie nog slechter. De afgelopen jaren is nauwelijks een daling te zien. En ook op het gebied van het aanpakken van overgewicht gaat het niet de goede kant op. Er is nog altijd een stijging van het aantal mensen met overgewicht, terwijl het kabinet juist had gehoopt dat het aantal mensen met overgewicht zou dalen door het preventieakkoord. In 2040, zo is de verwachting, is ruim 55 procent van de volwassenen nog te zwaar. Nu is dat 50 procent. Onder de kinderen zal dat nog 14 procent zijn. Uiteindelijk sterven 35.000 mensen elk jaar vroegtijdig als gevolg van roken, overgewicht en alcohol. En alle ziektes die erdoor veroorzaakt worden kosten ook heel veel geld: elk jaar 9 miljard euro, ruim 10 procent van onze totale zorgkosten. Nederland zal aan de slag moeten. In Ommen is dat 50,9 % en Hardenberg 53%. Mensen die teveel drinken is landelijk 40,3 %, Ommen 37,6 % en Hardenberg 36,3 % scoren iets beter.