Onzichtbare geschiedenis van Varsen: "De grond vertelt verhalen"
Eigen foto

VARSEN -  Je zou er bijna aan voorbijlopen, het monument bij Varsen in de gemeente Ommen. Toch zit de echte geschiedenis in de grond. Dankzij opgravingen blijkt dat er namelijk in de bronstijd al sprake was van bewoning in Varsen. Henri Jutten kan er alles over vertellen, hij is al jaren lang gefascineerd door deze bijzondere plek.

Om de fascinatie van Jutten te begrijpen, moeten we terug in de tijd. Eerst naar 1964 toen er een gasleiding werd aangelegd in Varsen. Die graafwerkzaamheden vormden de ideale gelegenheid om archeologisch onderzoek uit te voeren.

"Eigenlijk moet je die gasleidingen zien als aanleiding om onderzoek te doen naar de geschiedenis", zegt Jutten. "Amateurs uit de omgeving gingen ook op onderzoek uit. Volgens mij mag dat niet. Ze vonden wel van alles, zoals een trechterbeker."

Fietsen door de buizen

En zo gaven de gasbuizen, negen in totaal, een inkijkje in de grond én in de geschiedenis, aldus de geschiedenisliefhebber. "Dat waren overigens geen kleine buizen. Als kind heb ik er wel eens doorheen gefietst."

Dankzij de verschillende grondlagen in Varsen gaan we nog verder terug in de tijd. "Het geeft inzicht in de vroegere jaren", zegt Jutten. "Het schijnt dat er een stuk te vinden was van een Romeinse weg. Eigenlijk zie je dan niet meer dan een bruine streep in de grond. De grond vertelt de verhalen."

Waterput

Verkleuringen in het zand vertellen ons bovendien dat er hier lang geleden al werd gewoond. Die verkleuringen maken duidelijk dat er hier ooit palen in de grond zaten van bijvoorbeeld boerderijen en andere gebouwen. Ook zijn er sporen van sloten en ontginning te vinden, net als een houten waterput. Overigens werd er in Varsen al eerder een houten waterput gevonden. Die is tegenwoordig te bewonderen in het museum in Ommen.

En zo geeft de grond hier in de toekomst mogelijk nog veel meer prijs over het verleden. De geschiedenisliefhebber graaft in elk geval nog wel even door, maar niet met een schep in de hand. "De grond is gewoon eigendom van mensen, daarnaast moet je door een flink laag grond heen. Het lijkt mij wel leuk om een keer met de metaaldetector op onderzoek te gaan. Misschien liggen er nog wel oude munten", zegt Jutten.

Op de plek van de vondsten is een monument geplaatst met fietsroute langs de Historisch vindplaats in Varsen.