De Ommer Bissingh, jaarmarkt op de tweede dinsdag van juli

OMMEN - Ooit was de Ommer Bissingh - de tweede dinsdag in juli - de grootste jaarmarkt in onze streek. Deze werd gehouden op De Voormars en nog eerder op de weide gelegen aan de noordwestkant van de Vecht, waar nu de haven ligt. De Ommer Bissingh staat nog steeds op de agenda, maar al jaren niet meer met een zo uitgebreid aanbod van marktkramen.

De jaarmarkt zelf is verplaatst. Sinds 2018 slingeren de marktkramen van de Ommer Bissingh zich door de straten en pleinen in het centrum van Ommen. De verplaatsing was destijds een beslissing van de nieuwe organisator van de jaarmarkt, de Stichting Ommer Bissingh Evenementen. Dit om de bezoekers ook naar het centrum te trekken en De Voormars vrij te houden voor parkeren.

Vroeger werden de Ommenaren reeds dagen tevoren in de sfeer gebracht van de populairste jaarmarkt; een jaarmarkt die van heinde en verre bezoekers trok. Een bericht uit de Ommer krant van 1952 schrijft het volgende over de Ommer Bissingh (toen nog zonder een h op het eind):

Onkruid verwijderen

“Als de jaarmarkt weer in zicht is worden in Ommen reeds maatregelen genomen om deze dag zo goed mogelijk te doen verlopen. De stadsomroeper heeft de bewoners in de kom aan het werk gezet met zijn bekendmaking. dat het gras en onkruid tussen de stenen voor de woningen verwijderd dient te worden. Men ziet dan ook vele Ommenaren verwoed aan het wieden. Zij die aan dit vermaan geen gevolg geven, lonen kans op een proces-verbaal. De naleving van dit voorschrift wordt de zaterdag voor de Bissing gecontroleerd door een gemeenteambtenaar. Vroeger geschiedde dit door de burgemeester zelf, die in een open landauer door de straten reed. Verder krijgen de bewoners op de maandag voorafgaande aan de jaarmarkt bezoek van een metselaar, gewapend met troffel, die komt controleren of de schoorstenen geveegd zijn en of er geen lek inzit. Dit gebruik dateert nog uit de tijd, toen de woningen praktisch allemaal uit hout waren opgetrokken en het brandgevaar uiteraard zeer groot was. Een andere traditie is de wijze van verhuren der standplaatsen op deze markt. De maandagsmorgen vóór de markt wordt, om 11 uur de zogenaamde Bissingklok geluid, in de toren van het gemeentehuis. De kooplieden stromen dan naar binnen voor de verloting der plaatsen Drukke en moeilijke dagen voor de marktmeester. Het vorig jaar waren er 350 gegadigden, zodat men op het Bissingterrein plaats tekort kwam en een deel van de Zwolseweg in gebruik moest worden genomen.

Privilege van de Bisschop

Hoe oud deze markt is kan niet precies worden gezegd, maar in 1557 maakt het boek der Stadswillekeuren er reeds melding van. Voor de naam Bissing worden verschillende verklaringen gegeven. Vermoedelijk is deze markt als een privilege door de Bisschop van Utrecht aan Ommen verleend en heette zij oorspronkelijk Bisschopsdag. Deze naam zou dan zijn verbasterd tot bissing of zoals de Ommenaren zeggen bissinghe. Aanvankelijk duurde deze markt drie dagen; zij werd reeds des Zondagsavonds na de kerk ingeluid. De Maandag was speciaal voor de linnenmarkt, de Dinsdag voor het jonge volk en des Woensdags werd de veemarkt gehouden. Het aantal kermisvermakelijkheden was groot, zelfs een paardenspel ontbrak niet. Een bijzondere attractie was Peter Poes met zijn jenevertent, die beweerde het ambt van jeneverbaas te moeten beoefenen omdat zijn vrouw was gaan lopen. Boze tongen beweren echter, dat zijn gade juist wegens dat ambt het hazenpad heeft gekozen.

Goede zaken

Er werden overal goede zaken gedaan, want de toeloop was reeds in die dagen zo groot, dat particuliere woningen als herbergen moesten worden ingericht. Er kwamen zelfs talrijke bezoekers uit Duitsland. In Maart 1918 nam de toenmalige gemeenteraad het besluit geen kermisvermakelijkheden toe te laten. Over dit besluit werd door de bevolking nogal braaf gemopperd, omdat men vreesde dat hierdoor het bezoek zou dalen. Deze vrees is ongegrond gebleken, want nog steeds mag de Bissing zich in een enorme belangstelling verheugen. Een dezer dagen ingediend verzoek van de neringdoenden om weder kermisvermakelijkheden toe te laten, werd dan ook afgewezen. Het aantal kooplieden dat voor een standplaats in aanmerking wenst te komen, is zó groot, dat de plaatsen moesten worden verloot. Het beschikbare terrein langs de Vecht bleek niet voldoende en een deel van de Zwolseweg moest er bij genomen worden om aan alle aanvragen te kunnen voldoen.

Tracteren

Voor het jonge volk heeft deze dag een bijzondere aantrekkelijkheid. De meisjes sparen namelijk een geheel jaar speciaal voor de Bissing. Zij zoeken zelf haar partner uit en stellen deze de gevulde beurs ter hand, waaruit hij naar hartelust kan tracteren. De meest in zwang zijnde dranken voor deze dag zijn brandewien-met-suker en 'n glaasje zuut. Om te voorkomen dat men teveel van het goede krijgt is er gedurende de middaguren een tapverbod. En ten slotte: de boeren halen voor deze dag hun beste spullen uit de mottenkist; zij worden voor deze markt door hun vrouwen vergezeld. De karakteristieke Overijsselse kledij verleent aan de Bissing een bijzonder décorum”. Tot zover de beschrijving in 1952 over de jaarmarkt in Ommen.