Door Jeroen Bloemsma
OMMEN - Als het stof van de gemeenteraadsverkiezingen is neergedaald, is het tijd voor duiding. Wie zijn de winnaars en verliezers, wat zegt de opkomst over de vitaliteit van de gemeentepolitiek en wat betekent de uitslag voor de op stapel staande collegevorming? Het kwam maandagavond allemaal aan de orde tijdens het zogenoemde duidingsdebat van de nieuwe gemeenteraad van Ommen.
Ondanks alle debatten en campagneactiviteiten waren er na de verkiezingen weinig verschuivingen in de zetelaantallen. De Volkspartij Ommen Vooruit (VOV) wist één zetel te winnen wat ten koste ging van de VVD. Verder bleef alles bij het oude, met dit verschil dat de Lokale Partij Ommen stuivertje wisselde met het CDA als het gaat om wie zich de komende vier jaar de grootste partij mag noemen. Omdat de LPO de grootste is mag zij ook het voortouw nemen bij de collegevorming. Lijsttrekker en wethouder Leo Bongers (LPO) liet zich tijdens het duidingsdebat nog niet in de kaarten kijken en wil eerst gaan inventariseren wat de verschillende partijen voor hebben met de gemeente Ommen. De VOV pleitte bij monde van partijleider Gerrit de Jonge voor een raadsbreed programma waarin ook nadrukkelijk rekening wordt gehouden met de wensen van de kleinere partijen. Om het idee van dualisme recht te doen is de VOV voor wethouders die niet gelieerd zijn aan de huidige partijen. Henri Mors (D66), die als lijsttrekker minder stemmen kreeg dan de nummer twee op de lijst maar in goed overleg voorlopig toch fractievoorzitter blijft, sloot zich aan bij de wensen van de VOV. Ook Moerman (PvdA) kon zich vinden in een programma dat raadsbreed wordt gedragen. Om het vertrouwen van de kiezer niet te beschamen is transparantie bij de collegevorming een eerste vereiste. Moerman deed dan ook een dringende oproep aan alle partijen om het proces van collegevorming in alle openheid aan te gaan. VVD lijsttrekker Richard Smits was teleurgesteld in de uitslag en zoekt nog naar de oorzaken van het verlies. Ondanks het behoud van de meerderheid van de huidige collegepartijen vindt hij het niettemin voorbarig om nu al uit te gaan van een continuering van het huidige college. Zonder het met zoveel woorden te zeggen sloot Marleen Hemstede (CU) zich aan bij de opmerking van Smits. Door het lichte verlies van de CU vond Hemstede, één van de twee vrouwen in de Ommer gemeenteraad, dat haar partij enige terughoudendheid past bij de toekomstige collegevorming. Ze deed een oproep aan het nieuw te vormen college om werk te maken van een nieuwe bestuursstijl waar betrokkenheid en verbinding met de inwoners van Ommen voorop staat. Fractievoorzitter Erik Veurink (CDA) was ondanks het verlies van het predikaat ‘grootste’ en de landelijke trend - verlies voor het CDA - tevreden met de uitslag. De grote opgaven woningbouw, energietransitie en het sociaal domein waar de gemeente voor staat, vereisen een breed mandaat. Het is volgens de nieuwe partijleider van het CDA dan ook noodzakelijk dat alle partijen serieus worden geconsulteerd.
De opkomst in Ommen was, in lijn met het landelijke beeld, bijna 5 procent lager dan vier jaar geleden. Een verontrustende trend die de legitimiteit van de gemeentepolitiek in het hart raakt. Alle fractievoorzitters vinden dan ook dat herstel van het vertrouwen tussen kiezers en politici prioriteit heeft.