REGIO - Ze zijn niet meer weg te denken uit het verkeer. De E-bike, jong en oud knallen je op een E-bike voorbij. Deze week stond er een stuk in het NRC van de heer Linus Hesselink. Hij is juridisch redacteur en auteur. Hij vond het geen goed idee om kinderen al op een E-bike te zetten. Hij vindt het zelfs stom. ,, Voor zeventigplussers, fietskoeriers en plattelanders kan de elektrische fiets een uitkomst zijn, maar voor alle anderen is het een kortzichtige vergissing met ernstige gevolgen. Vaak gaat het over de verkeersmaatregelen die de toegenomen onveiligheid moeten beperken, of over fiets schaamte. Laten we het nu eens hebben over hoe stom de meeste elektrische fietsers zijn." Ook Gerrit Hiemstra is niet kapot van de elektrische fiets. ,, Een elektrische fiets lijkt groen, maar heeft een veel grotere klimaatbelasting dan een gewone fiets. Klimaatverandering is juist een gevolg van onze luxe en verkwistende levensstijl. Koop een gewone fiets en doe er zo lang mogelijk mee. Het is een metafoor voor heel veel klimaatmaatregelen . Minder, niet meer."
Fossiele brandstoffen
Om te beginnen gebruiken alle elektrische fietsen energie die elektriciteitscentrales voor ongeveer 60 procent uit fossiele brandstoffen halen. Ze kunnen dus beter ‘kolengestookte fietsen’ worden genoemd. Ze produceren ter plekke niet de uitlaatgassen van een scooter of auto met brandstofmotor, maar die CO2-uitstoot wordt slechts verplaatst naar elders, en die fossiele brandstoffen… nou ja, dat verhaal is bekend. En dan moeten ook al die accu’s nog worden geproduceerd waarin de stroom wordt bewaard. Daarbij komt veel CO2 vrij, en het vereist schaarse grondstoffen, die ook nog eens op erg onprettige wijze worden gewonnen, buiten Europa.
De fossiel gedreven fietsen zijn dus beter voor de directe omgeving, en ze zullen ook minder energie gebruiken dan de scooters en de veel zwaardere auto’s. Maar er wordt alleen enige vooruitgang geboekt als autoritten en scooterritten worden vervangen door ritten op de elektrische fiets. Gezien de massale toename van de elektrische fiets, terwijl er ook meer auto’s worden verkocht, lijkt het daar niet op. Er wordt meestal weinig bagage vervoerd, vaak fladdert een linnen tasje aan de rechterschouder: je vermoedt geen dagelijks forensentraject.
E-bikes worden bereden door mensen die bulken van spierkracht en conditie
Terwijl een gemiddelde Nederlander een half uur per dag met enige inspanning zou moeten bewegen, brengt de fiets met motor vooral vervetting en stilstand teweeg. Want een béétje met de benen bewegen kost geen inspanning, en meestal functioneert die beweging alleen maar als schakelaar om de motor aan te zetten of sneller te laten draaien. Gezeten op een fatbike, de zwarte laagzitter op brede banden, kún je zelfs geen inspanning verrichten omdat je zadel te laag staat. Dan moet je ook nog de hogere snelheid zien te hanteren – en de andere verkeersdeelnemers moeten erop bedacht zijn dat er ‘fietsers’ met dertig kilometer per uur stilletjes kunnen komen aanstormen.
Heeft dan die grotere snelheid misschien toch het voordeel dat je sneller bent waar je wezen wilt? Zou niet vooral de stress toenemen door de strakkere planning van je afspraken? Als je weet dat je in een kwartiertje aan de andere kant van de stad kunt zijn, dan moet je daar ook steeds opnieuw in dat kwartiertje zijn. Als dus je elektrische fiets niet je auto vervangt, als je elke dag onvoldoende beweegt, en als je die elektrische motor vooral krachtig laat draaien, dan ben je stom bezig, en schaad je het milieu.
Kinderen op de fiets
Volgens Linus Hesselink zijn de ouders de oorzaak. ,, Maar de stompzinnigste aller fossiel gedreven fietsgekken zijn de ouders die hun kind (10-18 jaar) een elektrische fiets geven, of meegeven. Die bederven niet alleen het milieu, de planeet en de verkeersveiligheid van anderen, die brengen zelfs hun kinderen in gevaar, evenals hun gezondheid en waarschijnlijk ook hun ontspannen levensinstelling. Hoe kunnen ouders dat doen? Het antwoord: sociale druk. Andere kinderen hebben het, je kind zeurt erom, en dan kun je niet achterblijven. Je bent dus te slap. Al die jonge, sterke, veelal goed opgeleide stedelingen op hun fossiele fietsen verkiezen gemak en snelheid boven gezondheid en veiligheid van henzelf en anderen en hun kinderen en de planeet. Als zij al dergelijke keuzes maken, hoe krijgen we dan ooit het klimaat onder controle? Hoe beheersen we dan ooit de consumptie en de economische groei."