Door Harry Woertink 

OMMEN – Met het naderen van de winter kunnen de midwinterhoorns weer uit de kast. Het blazen op midwinterhoorns is een eeuwenoude traditie gedurende wintermaanden, te beginnen met het ‘anbloazen’ op de eerste adventszondag (27 november) tot het ‘afbloazen’ op Driekoningen (6 januari).Ook in Ommen wordt al aardig een toontje geblazen. In 2020 werd de Ommer Midwinterhoornbloazers opgericht. Sinds half oktober oefent een groepje van 12 enthousiastelingen weer om de kneepjes van het blazen onder de knie te krijgen. Jan Veneman, die als trompettist ruime ervaring heeft en ook heel goed thuis is op de houten midwinterhoorn, brengt de doorgewinterde mannen het blazen op de midwinterhoorn bij. Daarnaast zijn wordt op de dinsdagwarenmarkt geblazen en ook op kerstmarkten en winterfairs zijn de blazers graag geziene gasten.

Doordringende roep

Het gaat om een licht gebogen hoorn van berken- elzen- of wilgenhout, op ambachtelijke manier gemaakt met een mondstuk, een ‘happe’, van vlier of een andere houtsoort. Op de houten hoorn wordt een eenvoudige melodie geblazen. Op de hoorn vind je geen ventielen of gaten. De tonen zijn de natuurtonen van de hoorn en afhankelijk van de blazer komen er maximaal 5 tot 6 tonen uit. Het geluid is een klagende, weemoedige en doordringende roep die, bij de juiste weersomstandigheden, wel 5-8 km ver draagt.

Traditie

Het traditioneel blazen op de midwinterhoorns wordt al eeuwen beoefend en kent nog steeds een groeiend aantal aanhangers. In de regel wordt geblazen als het schemert en op verschillende locaties vanaf vier zondagen voor Kerst. De rituelen van het blazen eindigen op Driekoningen, de christelijke feestdag die elk jaar gevierd wordt op 6 januari. Het herdenkt de dag waarop de Wijzen uit het oosten een opgaande ster zagen en daardoor de koning der Joden gingen zoeken. Ze kwamen aan in Bethlehem, en vonden daar de pasgeboren koning der Joden, Jezus. Er mag dan ook alleen op de hoorn geblazen geworden om het evangelie van de geboorte van Christus te gedenken. Buiten deze tijdens is het blazen op een midwinterhoorn in de buitenlucht taboe.

Kleine groepjes

Er wordt geblazen in kleine groepjes van vier à vijf personen. Ongeschreven regel is dat altijd maar een blaast, er wordt dus nooit tegelijk geblazen. Het gaat om een zogeheten roep, die door een ander hoorn op afstand wordt beantwoord.