De zomer is bijna voorbij en daarmee de ‘voelbare’ droogte ook. Volgens Miriam Gerrits, medewerker duurzaamheid bij Natuurcentrum de Koppel in Hardenberg, betekent dat niet dat er geen droogte meer is: “Door de klimaatverandering verwachten we langere periodes van droogte en grotere buien.” De vraag is hoe we die langere periodes van droogte door moeten komen.
Gerrits zegt dat het in groene steden wel vier graden koeler kan zijn in vergelijking met steden met minder bomen, planten en openbaar groen. “Als je in de stad woont, kun je voorkomen dat grote oppervlaktes warmte opnemen. Een tuin met planten zorgt voor meer schaduw en planten verdampen meer vocht, waardoor de temperatuur omlaag gaat."
Dit hoeft volgens haar niet per se allemaal in de tuin te gebeuren; sedum, mossen en kruiden kunnen ook heel goed op het dak worden geplant.
Groen dak bij de Koppel in Hardenberg
"Door de extreme weersomstandigheden kun je kiezen voor planten uit het mediterrane gebied", vervolgt Gerrits. “Die zijn gewend aan de warmte. We hebben natuurlijk liever de inheemse planten, want daar hebben de inheemse insecten meer aan."
Er bestaan inheemse planten die langer tegen de droogte kunnen, bijvoorbeeld planten die in de duinen voorkomen. "Je hoeft dan minder vaak te sproeien. Dat is echt anticiperen op de planten die je in je tuin zet."
Bewustzijn
Regentonnen, schuttingen met wateropvang, wadi’s. Gerrits benadrukt dat bewust omgaan met water ontzettend belangrijk is. “Er zijn kleine dingen die je kan doen, denk bijvoorbeeld na over hoe lang je gaat douchen. Een ander ding is bijvoorbeeld het gekookte water niet weggooien, maar gebruiken voor de planten. Dat is echt bewust omgaan met water.”
Een wadi staat voor drainage en infiltratie. Een wadi bergt water, zuivert het en daarna trekt het water in de grond. Het helpt tegen wateroverlast en droogte.
Het bewust omgaan met water is iets wat Gerrits steeds vaker ziet. "Het blijft lastig, onder meer doordat het water zo goedkoop is in Nederland." Hierbij sluit Herman van Tholen, werkzaam bij de Wavin in Hardenberg, zich aan. “Water kost niets, mensen voelen de urgentie niet echt om zelf iets te doen. We spoelen onze wc door met drinkwater en sproeien met drinkwater.” Wavin bedacht daar iets op; infiltratiekratten. Dat zijn kratten waarin regenwater kan worden opgevangen.
Infiltratiekratten van de Wavin
Opvangen
“Al het water dat valt, voeren we zo snel mogelijk af. Wij zijn bezig met circulariteit, dat wil zeggen dat we het regenwater juist willen vasthouden in stedelijke gebieden en het daarna benutten”, aldus Van Tholen.
Dit kan volgens Tom Lentfert, adviseur duurzaam waterbeheer bij de Wavin, dus door het gebruik van infiltratiekratten. Deze worden niet alleen in steden ingegraven, ook particulieren kunnen ze gebruiken. “Een dak van tien bij tien meter levert per jaar 80.000 liter regenwater op. Dat voeren we nu allemaal af. Als je het opvangt, kun je het later gebruiken voor bijvoorbeeld de wasmachine of als drinkwater wanneer je een filter plaatst. Er is ook een krat dat water afgeeft aan de bodem als het krat te vol is. Dat is weer goed voor alles dat groeit.” Volgens Lentfert zijn de kratten in België verplicht. “Daar is het standaard dat elk huis vijf kuub water moet bergen.”
Toekomst
Hoe droog het volgend jaar of de jaren daarna wordt, is lastig te zeggen volgens Miriam Gerrits van Natuurcentrum de Koppel. "Er zijn dingen die je kan doen, mensen moeten alleen wel de urgentie voelen. Nu met het gas voelt ineens iedereen het belang om van het gas af te gaan. Wie weet gaat dat ook ooit gebeuren met water, dat water ineens veel duurder gaat worden en dat mensen gaan zoeken naar eigen watervoorzieningen."