REGIO - De Vechtdijken tussen Zwolle en Dalfsen bestaan vooral uit gras en zandig materiaal. Hoe sterk zijn deze dijken eigenlijk? Vorig jaar werd daar onderzoek naar gedaan door middel van nagebootste golven. De dijken blijken met name aan de landzijde sterker dan gedacht. De resultaten kunnen volgens het Waterschap Drents Overijsselse Delta voor soortgelijke dijken in het land voordelig uitpakken.
De huidige rekenregels waarmee de sterkte van het gras op de dijk wordt berekend, zijn vooral geschikt voor kleidijken, dus niet voor de zanderige Vechtdijken. Vorig jaar werd het onderzoek ‘Gras op zand’ uitgevoerd op de dijk tussen Zwolle en Dalfsen.
Het blijkt dat het gras zich goed blijft te houden, wanneer er water over de dijk stroomt. In meer dan de helft van de gevallen is de grasmat niet kapot gegaan. Wanneer het om golfklappen gaat, houden de dijken aan de Vechtkant zich minder sterk.
Dijken aan de Vechtzijde minder sterk
De dijken zijn aan de buitenkant alleen sterk genoeg om kleine golven tegen te houden. De grasmatten op de zandige Vechtdijk raken beschadigd bij golfklappen. Het is de bedoeling dat de dijken aan de rivierzijde dus sterker moeten worden, zodat het Vechtdal bij hoogwater en storm beschermd blijft. Dit wordt gedaan door middel van een kleiberm.
Minder hoge dijken
De landzijde kan volgens het onderzoek meer water aan, dan oorspronkelijk werd gedacht. Dit betekent volgens Breun Breunissen van Waterschap Drents Overijsselse Delta concreet dat je de dijken minder hoog hoeft te maken. "Het water aan de binnenkant kunnen we gewoon wegpompen."
Volgens Breunissen zijn er nog meer voordelen: "Doordat er aan de landzijde niet alles hoeft te worden vervangen kunnen we de flora en biodiversiteit beter veilig stellen. Bovendien beperkt het de hinder van de dijkversterking voor bewoners langs de Vecht", aldus Breunissen.
Hoe ging het onderzoek in zijn werk?
Van december 2020 tot en met maart 2021 leek het af en toe even Dalfsen aan zee. Op drie locaties tussen Zwolle en Dalfsen werden stellages geplaatst waarmee golven werden nagebootst. Door de golven op de dijken te laten klotsen, kon worden onderzocht hoelang het duurt voordat de grasmat kapot ging en hoe schade ontstaat. Na de proeven zijn de beschadigingen hersteld.
Miljoenenvoordeel
Dankzij de meetgegevens van de proeven wordt er landelijk een nieuwe richtlijn opgesteld over hoe de sterkte van een grasbekleding bij dijken van zand kan worden gemeten. Niet alleen het Vechtdal kan er van profiteren, maar ook andere dijken in Nederland kunnen profiteren van de nieuwe richtlijn. Dat bespaart veel geld, zegt Breunissen. "Dat kan tot wel dertig á veertig miljoen euro schelen."
Het onderzoek werd gefinancierd door Het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP), waardoor de resultaten ook door andere waterschappen kunnen worden gebruikt. In najaar wordt verder gekeken hoe de Vechtdijk precies versterkt gaat worden.