NIEUWLEUSEN - Rob Jetten, Minister voor Klimaat en Energie, was op 31 januari te gast in Regio West-Overijssel. Het eerste werkbezoek in zijn nieuwe functie startte bij de windmolens in Nieuwleusen. Daar zijn in 2008 acht windmolens ontwikkeld die nu in buitenlandse handen zijn. Reden voor de energiecooperatie Nieuwleusen Synergie om het initiatief te nemen voor de twee nieuwe molens zodat het geld in de gemeenschap zou blijven. Deze molens zijn in voorjaar 2021 geplaatst in 100% lokaal eigendom. Op de locatie sprak de minister met inwoners rond de windmolens en met de energiecoöperatie. Ook kreeg hij een inkijkje in de samenwerking én in de uitdagingen en lastige dilemma’s bij het maken van een regionale energiestrategie.
In drie tafelgesprekken in atelierruimte de Klinker van kunstenaar en trainer Annet Wessels, werd minister Jetten bijgepraat.
André Schuurman, wethouder in Dalfsen en partner in de Regionale Energiestrategie (RES) West-Overijssel, ontving de minister. Voor het eerste gesprek stelde Kristel Lammers, directeur van het Nationaal Programma RES, de minister voor aan gedeputeerde de Bree van de provincie Overijssel en aan Bart Jaspers Faijer, bestuurlijk trekker van de RES-regio West-Overijssel.
Aan de hand van de praktijk spraken zij over het opwekken van duurzame energie, de kwaliteit van de leefomgeving en het gesprek met inwoners en andere betrokkenen. Maar ook over de meerwaarde van de Regionale Energiestrategie en hoe je als overheid gelijkwaardig kunt samenwerken vanuit verschillende rollen. Bart Jaspers Faijer en Tijs de Bree gaven de minister mee: “Het is belangrijk in de regionale samenwerking om als dat nodig is ook een conflict onder ogen te zien en er niet voor weg te lopen.”
In het tweede gesprek kwamen de rollen van de gemeente, de energiecoöperatie en inwoners aan bod, bij het realiseren van windmolens. Maar ook het belang van een ontwikkelbudget en van een duidelijk standpunt van een gemeente.
Maar meer nog de noodzaak om de buurt bij elkaar houden en in gesprek blijven en om lokaal eigendom te realiseren.
“Als er dan windmolens komen is het belangrijk dat de gemeente en ook de energiecoöperatie met de bewoners in het gebied het gesprek aangaan. En gaan horen wat er voor hen belangrijk is”, vertellen Lambert Schulding van energiecooperatie Nieuwleusen Synergie en Ineke van den Berg van Belangenvereniging Nieuwleusen.
In Nieuwleusen werden inwoners in een straal van ongeveer 1.500 meter rondom de locatie waar de windmolens staan, in informatiebijeenkomsten betrokken bij de planvorming. Ook is afgesproken dat inwoners die dichtbij de windmolens wonen een jaarlijkse vergoeding krijgen, gebaseerd op de winst en de afstand tot de windmolen (hoe dichterbij mensen wonen, hoe meer vergoeding zij krijgen). Tot slot heeft de lokale gemeenschap via de coöperatie zeggenschap over de ontwikkeling, maar ook over de besteding van de winsten van het windproject. Zo profiteert de hele gemeenschap van de komst van de windmolen, niet alleen de omwonenden.
In het laatste gesprek wilde minister Jetten vooral van inwoners horen hoe zij de komst van de windmolens beleefd hebben. Welke zorgen er zijn of juist kansen. De inwoners gaven de minister mee dat ze het liefst geen windmolens zouden zien, maar dat ze ook snappen dat windmolens ergens moeten komen. Belangrijk is om gezien en gehoord te worden door de overheid en de energiecoöperatie en merken dat met de inbreng ook echt iets gedaan wordt. De nazorg moet niet worden vergeten. In de praktijk ervaren omwonenden voornamelijk hinder van de lampen. De minister wil hier mee aan de slag.
De minister bedankte de mensen uit de regio voor hun tijd. Hij toonde grote interesse in het onderwerp en de ervaringen van de regio. De aanwezigen hebben het bezoek enorm op prijs gesteld.
Achtergrond
Eén van de afspraken uit het Klimaatakkoord is dat 30 energieregio’s in Nederland onderzoeken waar en hoe het best duurzame elektriciteit op land (wind en zon) opgewekt kan worden. Maar ook welke warmtebronnen te gebruiken zijn zodat wijken en gebouwen van het aardgas af kunnen. Waar is ruimte en hoeveel? Zijn de plekken maatschappelijk gezien acceptabel en financieel haalbaar? De decentrale overheden hebben 30 regio’s gevormd die een Regionale Energiestrategie (RES) maken. Daarin beschrijft elke energieregio zijn keuzes. Gemeenten, provincies en waterschappen werken in de RES’en samen met stakeholders, inwoners, netbeheerders en het rijk.
De 30 RES’en worden ondersteund door het Nationaal Programma RES (NP RES). Zie www.npres.nl
Of kijk op https://regionale-energiestrategie.nl