Home - Vechtdal TV

DALFSEN – Onder het tikken van de bruine klok in de ontmoetingsruimte van woonzorgcentrum Rosengaerde viert de gemeente Dalfsen op 10 april 2025 een bijzonder moment: de officiële erkenning als dementievriendelijke gemeente. Deze erkenning is het resultaat van het intensieve en breed gedragen project Samen Vooruit, dat in de afgelopen jaren tot bloei is gekomen.

Met een kopje koffie of thee in de hand, de geur van versgebakken taart in de lucht en een zaal vol betrokken inwoners, professionals en vrijwilligers, blikken de betrokkenen terug op behaalde resultaten én wordt er vooruitgekeken naar de toekomst. Wethouder Jan Uitslag ontvangt het certificaat uit handen van Gerda Bruggeman van Alzheimer Nederland. “Ik ben trots dat we deze titel mogen dragen. Het is een terechte erkenning voor de inzet van onze samenwerkingspartners binnen het project Dementie in de wijk. In Dalfsen willen we dat het fijn leven en wonen is, en dat iedereen kan meedoen,” aldus Uitslag. Jolanda Ramerman van Saam Welzijn voegt toe: “Het project is afgerond, maar we bouwen hier samen met jullie op voort.”

Een groeiende noodzaak

De aanleiding voor het project is urgent: het aantal mensen met dementie stijgt. In Nederland leven momenteel ongeveer 310.000 mensen met dementie. Naar verwachting groeit dit aantal tot 390.000 in 2030 en ruim een half miljoen in 2040. “Ook in Dalfsen neemt het aantal mensen met dementie flink toe,” vertelt Rianne Mensink, zorg manager bij Rosengaerde. “Veel mensen willen graag zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Om dat mogelijk te maken, zijn passende voorzieningen, kennis en verbinding nodig. Daarom is Samen Vooruit opgezet: om de leefomgeving zo in te richten dat mensen met dementie veilig en volwaardig kunnen blijven meedoen in de samenleving.”

Ramerman vult aan: “Het gaat om de leefbaarheid in de wijk. We willen bewustzijn creëren over wat het betekent om iemand met dementie in je buurt te hebben. Het aantal neemt alleen maar toe, met alle gevolgen van dien.”

Samen leren, samen werken

Gedurende twee jaar werken lokale organisaties, zorgpartners en vrijwilligers intensief samen in de werkgroep Dementie in de wijk.

“We slaan de handen ineen en kijken naar de behoeften van mensen met dementie en hun mantelzorgers. Dat vinden we echt superbelangrijk,” zegt Rianne Mensink van wooncentrum de Rosengaerde. De deelnemers zijn het erover eens: er wordt vaak óver mensen gepraat, maar minder mét hen. Daarom kiezen de betrokken organisaties bewust voor een werkwijze waarin de mens centraal staat.

‘We werken met het model van positieve gezondheid.’ Vertelt Jolanda Ramerman van Saam Welzijn: ‘Dat lijkt misschien haaks te staan op de ziekte waarmee mensen te maken hebben, maar het draait om een zo hoog mogelijk cijfer op levensgebieden als zingeving en kwaliteit van leven. Het gaat niet om tienen, maar om verbeteringen.’

In dialoogsessies met welzijnsmedewerkers, casemanagers, maatschappelijk werkers en via deelname aan de positieve gezondheidsmarkt wordt kennis opgehaald en gedeeld met de wijk.

Er vinden tal van activiteiten plaats om inwoners te betrekken: een theatervoorstelling, een indrukwekkende filmavond rond Human Forever van Teun Toebes, informatiemarkten, dialoogsessies, trainingen en een herinrichting van het Alzheimer Café, dat nu drie keer per jaar plaatsvindt. Ook wordt deelgenomen aan de Positieve Gezondheidsmarkt en zijn hulpmiddelen beschikbaar via de uitprobeerdienst van Saam Welzijn en InteraktContour. Alles is erop gericht om inspiratie te bieden voor het omgaan met dementie – en waar mogelijk het proces te vertragen.

“Wat begint als een ambitieus plan, leidt tot tastbare resultaten,” vertelt Mensink. “We bouwen aan een veilige en inspirerende omgeving waarin we samenwerken. Dat biedt een stevig fundament voor de toekomst.”

Luisteren naar de leefwereld

Wat het project uniek maakt, is dat de leefwereld van inwoners centraal staat. Een inwoner merkt op: “Wat hier echt speelt onder de Dalfser bevolking is het Noaberschap. Daar wist ik in Rotterdam niets van. Mensen kijken naar elkaar om, ook al is dat misschien tegen de tijdsgeest in. We moeten daar weer naartoe. Ook bewoners die meer op zichzelf zijn: heet ze welkom in de buurt, op straat – ik denk dat het daar begint.”

Tegelijkertijd komt ook de moeilijke kant aan bod: “Er zijn ook mensen die hun buren niet tot last willen zijn. Je moet echt een drempel over. Het kenbaar maken is het lastige, want mensen houden het lang vol dat het wel meevalt. Het hoeft niet in De Marskramer te staan, maar vertel het gewoon aan omwonenden of familie, zo simpel mogelijk. Daar begint het.”

De officiële erkenning

Alzheimer Nederland voert een dementiescan uit om te beoordelen of een gemeente in aanmerking komt voor het certificaat Dementievriendelijke Gemeente. Er wordt getoetst op acht onderdelen, waaronder deskundigheidsbevordering, ondersteuning van mantelzorgers, dagactiviteiten en beleid. Dalfsen voldoet inmiddels aan zes van deze criteria – vier zijn er minimaal vereist.

Tijdens de bijeenkomst op 10 april overhandigt Gerda Bruggeman het certificaat aan wethouder Jan Uitslag. “Een prachtig resultaat,” aldus Bruggeman. De gele vlag met het logo van een dementievriendelijke gemeente wordt feestelijk onthuld, gevolgd door een groot applaus.

“Ik ben trots op alle inwoners en partners,” zegt Uitslag zichtbaar ontroerd. “Positieve gezondheid geldt voor iedereen, en het behoud van eigen regie is daarin essentieel. Veel ouderen komen bij de huisarts met klachten waarvoor geen duidelijke oorzaak is, maar vaak ligt daar een gevoel van eenzaamheid onder. Daar willen we iets aan doen.”

Met een knipoog voegt hij toe: “Waar ik op de basisschool dacht dat alles boven een 6 betekende dat ik te hard gewerkt had, hebben we nu een ruime 8 – en ben ik nog steeds niet tevreden. Ik wil nog hoger.”

De toekomst: met de mensen, voor de mensen

Hoewel het project Samen Vooruit officieel is afgerond, gaat het werk onverminderd door. Het project bestaat uit vijf onderdelen: samenwerken om het bewustzijn rondom dementie in de wijk te vergroten, onderzoeken wat nodig is volgens direct betrokkenen, reflecteren op het project, gezamenlijk optrekken richting het gedeelde doel, en ervoor zorgen dat het project stevig verankerd raakt in de wijk.

Op het moment van de uitreiking van het certificaat zijn de eerste drie onderdelen uitgevoerd. De laatste twee zijn in feite nooit volledig ‘af’, maar tussentijdse reflectie op wat er al is bereikt en wat er op dit moment speelt, zal altijd nodig blijven.

Tijdens de bijeenkomst klinkt een stem uit het publiek. Iemand vertelt dat hij onlangs een congres heeft bijgewoond waar het belang van verbondenheid met je buren werd benadrukt: “bijvoorbeeld kinderen die eten naar de buren brengen.”

De werkgroep blijft actief en zet zich verder in voor trainingen, het Alzheimer Café, ontmoetingsmogelijkheden en het vergroten van kennis onder inwoners. In de bibliotheek wordt gewerkt aan een geheugenpunt, waar herinneringen, verhalen en informatie samenkomen.

Zoals een inwoner het kernachtig samenvat: “Je wordt blij als je helpt. En dát is misschien wel het mooiste resultaat van alles.”

Een belangrijk onderdeel van het project is het versterken van de infopunten in alle kernen van Dalfsen. Inwoners kunnen hier terecht met vragen – fysiek of telefonisch via 0529-793013. Vooral mantelzorgers maken hier gebruik van, vaak pas als de situatie hen boven het hoofd groeit. “We willen juist dat mensen eerder komen, vóór het zover is. Vroeg hulp zoeken voorkomt overbelasting,” benadrukt Ramerman. De infopunten worden daarom omgevormd tot brede toegangspunten, waar naast vrijwilligers ook professionals aanwezig zijn.

Bezoekers kunnen hier hulpmiddelen bekijken, informatie ontvangen en advies krijgen. “En als je het even niet weet, zeg dan gerust: ‘Ik weet het niet meer, kunt u mij helpen?’ Dan maken we samen een afspraak,” aldus Antoinet Kootstra. “De boodschap is: laat het niet oplopen tot het je boven het hoofd groeit.”